Opis sprawy/zadania:
Opłaty i sprawozdawczość dotyczące produktów jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych i narzędzia połowowe zawierające tworzywa sztuczne.
Obowiązki wynikające z ustawy z dnia 11 maja 2001 r. o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej w brzmieniu obowiązującym od 12 maja 2023 r.
Kogo dotyczy:
- Przedsiębiorców, którzy prowadzą jednostkę handlu detalicznego, jednostkę handlu hurtowego lub jednostkę gastronomiczną, w których oferuje się klientom produkty jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych wymienione w załączniku nr 6 do ustawy o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej (kubki na napoje i pojemniki na żywność) będące opakowaniami lub napoje lub żywność pakowane przez tego przedsiębiorcę w te produkty, również za pomocą urządzenia vendingowego;
- Przedsiębiorców, którzy wyprowadzają do obrotu, czyli wytwarzają i/lub przywożą z zagranicy (importują, dokonują wewnątrzwspólnotowego nabycia) produkty z załącznika nr 9 do ww. ustawy (pojemniki na żywność, paczki i owijki, pojemniki na napoje o pojemności do 3 litrów, kubki na napoje, w tym pokrywki i wieczka, lekkie torby na zakupy z tworzywa sztucznego, chusteczki nawilżane, balony, wyroby tytoniowe z filtrami, oraz podpaski higieniczne, tampony i aplikatory do tamponów) oraz narzędzia połowowe zawierające tworzywa sztuczne;
- Producentów, o których mowa w art. 2 pkt 9d ustawy o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej;
- Autoryzowanych przedstawicieli o których mowa w art. 8a ustawy o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej;
- Organizacji Odzysku;
- Prowadzącego portowe urządzenia do odbioru odpadów lub inne równoważne systemy zbierania.
Wymagane dokumenty:
Przedsiębiorcy prowadzący jednostkę handlu detalicznego, jednostkę handlu hurtowego lub jednostkę gastronomiczną, w których są oferowane produkty jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych wymienione w załączniku nr 6 do ustawy będące opakowaniami lub napoje lub żywność pakowane przez tego przedsiębiorcę
w te produkty, składają sprawozdania na podstawie prowadzonej ewidencji o ilości nabytych i wydanych (odpłatnie i nieodpłatnie) w danym roku kalendarzowym produktów, podając wysokość należnej opłaty, na zasadach i w trybie ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach.
Przedsiębiorcy, którzy wprowadzają do obrotu produkty jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych z załącznika nr 9 – składają sprawozdania na podstawie ewidencji masy i liczby wprowadzonych do obrotu w danym roku kalendarzowym – produktów jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych i wysokości należnej opłaty oraz przeprowadzonych publicznych kampaniach edukacyjnych na zasadach i w trybie określonym w ustawie z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach.
Przedsiębiorcy, którzy wprowadzają do obrotu narzędzia połowowe zawierające tworzywa sztuczne, organizacja odzysku oraz autoryzowany przedstawiciel – składają sprawozdania na podstawie ewidencji zawierającej informacje o masie wprowadzonych do obrotu w danym roku kalendarzowym narzędzi połowowych zawierających tworzywa sztuczne oraz o masie zebranych w danym roku kalendarzowym narzędzi połowowych stanowiących odpady zawierające tworzywa sztuczne, na zasadach i w trybie określonym w ustawie z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach
Podmioty obowiązane do sporządzania w/w sprawozdań sporządzają te sprawozdania za pośrednictwem indywidualnego konta w Bazie danych o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce odpadami (BDO).
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach
Termin składania sprawozdań:
Podmioty obowiązane do sporządzenia sprawozdań, składają je w terminie do dnia 15 marca za poprzedni rok kalendarzowy marszałkowi województwa właściwemu ze względu na:
- siedzibę lub miejsce zamieszkania przedsiębiorcy - w przypadku sprawozdania o produktach, opakowaniach i o gospodarowaniu odpadami z nich powstającymi oraz sprawozdania o przeprowadzonych publicznych kampaniach edukacyjnych; w przypadku braku siedziby lub miejsca zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej właściwy miejscowo jest Marszałek Województwa Mazowieckiego;
- miejsce prowadzenia przez przedsiębiorcę jednostki handlu detalicznego, jednostki handlu hurtowego lub jednostki gastronomicznej, o których mowa w art. 3b ust. 1 ustawy z dnia 11 maja 2001 r. o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej, lub lokalizację urządzenia vendingowego, o którym mowa w art. 3b ust. 2 tej ustawy.
Pierwsze sprawozdanie należy złożyć za okres od 24 maja do 31 grudnia 2023 roku (bez opłat).
Przedsiębiorcy, który wprowadzają do obrotu narzędzia połowowe zawierające tworzywa sztuczne pierwsze sprawozdanie składają za 2024 rok.
Opłaty:
Po raz pierwszy opłaty należy wpłacić za rok 2024.
Termin płatności:
- do 15 marca za rok poprzedni, za wyjątkiem opłaty produktowej za nieosiągnięcie minimalnego rocznego poziomu zbierania narzędzi połowowych stanowiących odpady zawierające tworzywa sztuczne – którą należy wpłacić do 31 marca za rok poprzedni.
Przedsiębiorcy, którzy prowadzą jednostkę handlu detalicznego, jednostkę handlu hurtowego lub jednostkę gastronomiczną, w których są oferowane produkty jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych wymienione w załączniku nr 6 do ustawy (kubki na napoje i pojemniki na żywność) będące opakowaniami lub napoje lub żywność pakowane przez tego przedsiębiorcę w te produkty, również za pomocą urządzenia vendingowego wnoszą opłatę pobraną od użytkownika końcowego na rachunek właściwego urzędu marszałkowskiego.
W przypadku niewniesienia opłaty w całości lub części marszałek województwa określi wysokość należnej opłaty, a w przypadku niewykonania decyzji określającej wysokość należnej opłaty ustali w drodze decyzji dodatkową opłatę w wysokości 50% kwoty niewniesionej opłaty pierwotnej.
Od w/w decyzji przysługuje Stronie odwołanie do Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Rzeszowie.
Przedsiębiorcy wprowadzający do obrotu produkty jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych wymienione w sekcjach I i III załącznika nr 9 do ww. ustawy są obowiązani do ponoszenia corocznej opłaty na pokrycie kosztów:
- zbierania odpadów powstałych z produktów tego samego rodzaju, które wprowadził do obrotu, pozostawionych w publicznych systemach zbierania odpadów, w tym na pokrycie kosztów utworzenia i utrzymania tych systemów, transportu tych odpadów i ich przetwarzania;
- uprzątania oraz transportu i przetwarzania odpadów powstałych z produktów tego samego rodzaju jak odpady powstałe z produktów, które wprowadził do obrotu.
Przedsiębiorca wprowadzający do obrotu produkty jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych wymienione w sekcji II załącznika nr 9 do ww. ustawy jest obowiązany do ponoszenia corocznej opłaty na pokrycie kosztów uprzątania oraz transportu i przetwarzania odpadów powstałych z produktów tego samego rodzaju jak odpady powstałe z produktów, które wprowadził do obrotu.
W przypadku niewniesienia opłaty w całości lub części marszałek województwa określi wysokość należnej opłaty, a w przypadku niewykonania decyzji określającej wysokość należnej opłaty ustali w drodze decyzji dodatkową opłatę w wysokości 50% kwoty niewniesionej opłaty pierwotnej.
Od w/w decyzji przysługuje Stronie odwołanie do Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Rzeszowie
Przedsiębiorcy wprowadzający do obrotu:
- produkty jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych wymienione w pkt 5 - 9 załącznika nr 10 do ww. ustawy (wyroby tytoniowe z filtrami zawierającymi tworzywa sztuczne, chusteczki nawilżane, balony, lekkie torby na zakupy z tworzywa sztucznego, podpaski higieniczne, tampony i aplikatory do tamponów),
- narzędzia połowowe zawierające tworzywa sztuczne
- są zobowiązani do finansowania publicznych kampanii edukacyjnych.
Opłatę stanowi iloczyn stawki oraz odpowiednio masy lub liczby sztuk wprowadzonych do obrotu w roku kalendarzowym, którego dotyczy opłata, produktów jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych wymienionych w pkt 5-9 załącznika nr 10 do ustawy oraz narzędzi połowowych zawierających tworzywa sztuczne.
Opłata na publiczne kampanie edukacyjne jest należna, gdy przekracza 10 zł.
Przedsiębiorcy wprowadzający do obrotu narzędzia połowowe zawierające tworzywa sztuczne, są zobowiązani do uiszczenia opłaty produktowej w przypadku nieosiągnięcia minimalnego rocznego poziomu zbierania narzędzi połowowych stanowiących odpady z tworzyw sztucznych.
Opłata produktowa jest należna, gdy przekracza 100 zł.
W przypadku niewniesienia opłaty w całości lub części marszałek województwa określi wysokość należnej opłaty produktowej, a w przypadku niewykonania decyzji określającej wysokość należnej opłaty ustali w drodze decyzji dodatkową opłatę produktową w wysokości 50% kwoty niewniesionej opłaty pierwotnej.
Wykaz numerów rachunków Urzędu Marszałkowskiego, na który należy uiścić ww. opłaty
W sprawach dotyczących ww. opłat, stosuje się odpowiednio przepisy działu III ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2022 r. poz. 2651, z późn. zm.), z tym że uprawnienia organów podatkowych przysługują marszałkowi województwa.
Jednostka odpowiedzialna:
Urząd Marszałkowski Województwa Podkarpackiego w Rzeszowie
Departament Ochrony Środowiska
Oddział Gospodarki Odpadami
ul. Lubelska 4
Miejsce składania dokumentów:
Podmioty obowiązane do sporządzania sprawozdania o produktach, opakowaniach i o gospodarowaniu odpadami z nich powstającymi sporządzają i przesyłają sprawozdanie za pośrednictwem indywidualnego konta w Bazie danych o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce odpadami (BDO).
Termin załatwienia sprawy:
Marszałek województwa weryfikuje informacje zawarte w sprawozdaniach za poprzedni rok kalendarzowy, w terminie do dnia 30 września następnego roku.
Jeżeli z weryfikacji, o której mowa powyżej, wynika, że informacje zawarte w sprawozdaniu są niezgodne ze stanem faktycznym, marszałek województwa wzywa za pośrednictwem Bazy danych o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce odpadami do korekty sprawozdania, określając termin przekazania korekty nie dłuższy niż 14 dni od dnia otrzymania wezwania.
W przypadku niedokonania korekty sprawozdania w terminie wyznaczonym w wezwaniu do korekty, uznaje się, że posiadacz odpadów nie wykonał obowiązku przekazania sprawozdania.
W przypadku niewykonania obowiązków sprawozdawczych organ wszczyna postępowanie egzekucyjne przewidziane dla egzekucji administracyjnej obowiązków o charakterze niepieniężnym.
Uwagi i dodatkowe informacje:
Produkt jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych - produkt, który jest w całości lub części wykonany z tworzyw sztucznych i który nie został przeznaczony, zaprojektowany ani wprowadzony do obrotu, tak aby osiągnąć w ramach jego cyklu życia wielokrotne użycie przez zwrócenie go w celu powtórnego napełnienia lub ponownego użycia do tego samego celu, do którego był pierwotnie przeznaczony;
Użytkownik końcowy - podmiot nabywający produkty jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych, opakowania jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych lub napoje lub żywność w opakowaniach jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych w celu ich wykorzystania na potrzeby własne, bez dalszej odsprzedaży;
Przedsiębiorca prowadzący jednostkę handlu detalicznego, jednostkę handlu hurtowego lub jednostkę gastronomiczną, w których są oferowane produkty jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych wymienione w załączniku nr 6 do ustawy będące opakowaniami lub napoje lub żywność pakowane przez tego przedsiębiorcę w te produkty, jest obowiązany do pobrania opłaty od użytkownika końcowego nabywającego te produkty lub napoje lub żywność w tych produktach, zwanej dalej "opłatą".
Do pobrania opłaty jest również obowiązany przedsiębiorca pakujący i oferujący - za pomocą urządzenia vendingowego, w tym umieszczonego także w miejscach innych niż jednostki handlu detalicznego, jednostki handlu hurtowego lub jednostki gastronomiczne - napoje lub żywność w produktach jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych wymienionych w załączniku nr 6 do ww. ustawy będących opakowaniami.
Pobraną opłatę ww. Przedsiębiorcy wnoszą na odrębny rachunek bankowy prowadzony przez marszałka województwa właściwego ze względu na miejsce jej pobrania, w terminie do dnia 15 marca roku następującego po roku kalendarzowym, w którym została pobrana.
Przedsiębiorca wprowadzający do obrotu produkty jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych wymienione w załączniku nr 8 do ww. ustawy jest obowiązany do zapewnienia umieszczenia na opakowaniach tych produktów lub na samych produktach oznakowania na zasadach określonych w rozporządzeniu wykonawczym Komisji (UE) 2020/2151 z dnia 17 grudnia 2020 r. ustanawiającym zasady dotyczące zharmonizowanych specyfikacji w odniesieniu do oznakowania produktów jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych wymienionych w części D załącznika do dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/904 w sprawie zmniejszenia wpływu niektórych produktów z tworzyw sztucznych na środowisko (Dz. Urz. UE L 428 z 18.12.2020, str. 57, z późn. zm.) i zgodnie ze wzorami określonymi w tym rozporządzeniu.
Przedsiębiorca wprowadzający do obrotu produkty jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych wymienione w sekcjach I i III załącznika nr 9 do ww. ustawy jest obowiązany do ponoszenia corocznej opłaty na pokrycie kosztów:
- zbierania odpadów powstałych z produktów tego samego rodzaju, które wprowadził do obrotu, pozostawionych w publicznych systemach zbierania odpadów, w tym na pokrycie kosztów utworzenia i utrzymania tych systemów, transportu tych odpadów i ich przetwarzania;
- uprzątania oraz transportu i przetwarzania odpadów powstałych z produktów tego samego rodzaju jak odpady powstałe z produktów, które wprowadził do obrotu.
Przedsiębiorca wprowadzający do obrotu produkty jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych wymienione w sekcji II załącznika nr 9 do ww. ustawy jest obowiązany do ponoszenia corocznej opłaty na pokrycie kosztów uprzątania oraz transportu i przetwarzania odpadów powstałych z produktów tego samego rodzaju jak odpady powstałe z produktów, które wprowadził do obrotu.
Przedsiębiorca wprowadzający do obrotu produkty jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych wymienione w załączniku nr 9 do ww. ustawy prowadzi, w postaci papierowej albo elektronicznej, ewidencję produktów wprowadzonych do obrotu w danym roku kalendarzowym zawierającą w zależności od rodzaju tych produktów odpowiednio ich masę albo liczbę.
Przedsiębiorca wprowadzający do obrotu produkty jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych wymienione w pkt 1 i 4 sekcji I załącznika nr 9 do ww. ustawy prowadzi ewidencję, o której mowa w ust. 1, zgodnie z formatem danych określonym w decyzji wykonawczej Komisji (UE) 2022/162 z dnia 4 lutego 2022 r. ustanawiającej zasady stosowania dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/904 w odniesieniu do obliczania, weryfikacji i zgłaszania zmniejszenia stosowania niektórych produktów jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych i środków wprowadzanych przez państwa członkowskie w celu osiągnięcia takiego zmniejszenia (Dz. Urz. UE L 26 z 07.02.2022, str. 19).
Przedsiębiorca wprowadzający do obrotu produkty jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych wymienione w załączniku nr 9 do ww. ustawy jest obowiązany do przechowywania informacji zawartych w ewidencji, licząc od końca roku kalendarzowego, którego informacje dotyczą.
Przedsiębiorca wprowadzający do obrotu produkty jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych wymienione w załączniku nr 9 do ww. ustawy składa sprawozdanie zawierające informacje, o których mowa w art. 73 ust. 2 pkt 3 i 3a ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach, na zasadach i w trybie określonych w tej ustawie.
Przedsiębiorca wprowadzający do obrotu:
- produkty jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych wymienione w pkt 5-9 załącznika nr 10 do ww. ustawy,
- narzędzia połowowe zawierające tworzywa sztuczne
- jest obowiązany do finansowania publicznych kampanii edukacyjnych.
Podmioty zobowiązane do dokonania wpisu w Rejestrze Bazy danych o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce odpadami (Rejestr BDO), w dziale II - odpowiednio tabele od 6 do 9:
- Przedsiębiorcy, którzy prowadzą jednostkę handlu detalicznego, jednostkę handlu hurtowego lub jednostkę gastronomiczną, w których oferuje się klientom produkty jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych wymienione w załączniku nr 6 do ustawy o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej będące opakowaniami lub napoje lub żywność pakowane przez tego przedsiębiorcę w te produkty, również za pomocą urządzenia vendingowego;
- Przedsiębiorcy, którzy wyprowadzają do obrotu, produkty z załącznika nr 9 do. ww. ustawy (pojemniki na żywność, paczki i owijki, pojemniki na napoje o pojemności do 3 litrów, kubki na napoje, w tym pokrywki i wieczka, lekkie torby na zakupy z tworzywa sztucznego, chusteczki nawilżane, balony, wyroby tytoniowe z filtrami, oraz podpaski higieniczne, tampony i aplikatory do tamponów) oraz narzędzia połowowe zawierające tworzywa sztuczne;
- Producenci, o których mowa w art. 2 pkt 9d ustawy o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej;
- Autoryzowani przedstawicieli o których mowa w art. 8a ustawy o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej;
- Organizacje Odzysku;
- Prowadzący portowe urządzenia do odbioru odpadów lub inne równoważne systemy zbierania;
Pomimo braku opłat za 2023 rok w terminie do 24.08.2023 roku należy uzyskać odpowiedni wpis w rejestrze BDO, a następnie złożyć odpowiednie sprawozdanie za 2023 rok w terminie do 15 marca 2024 roku (elektroniczne poprzez system BDO).
W przypadku awarii systemu teleinformatycznego, w którym BDO jest prowadzona, uniemożliwiającej złożenie sprawozdań, w terminie do dnia 15 marca podmioty obowiązane składają sprawozdania niezwłocznie po ustaniu awarii.
Administrator BDO zamieszcza komunikat o czasie trwania awarii na swojej stronie Biuletynu Informacji Publicznej oraz na stronie internetowej rejestru umożliwiającej dostęp do indywidualnego konta w Bazie danych o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce odpadami, o ile jest to technicznie możliwe.
W przypadku trwałego zaprzestania wykonywania działalności przedsiębiorca sporządza i składa przedmiotowe sprawozdania, w terminie 7 dni od dnia zaprzestania wykonywania tej działalności.
Sankcje karne:
Zgodnie z art. 180a ustawy o odpadach: Kto, wbrew obowiązkowi, o którym mowa w art. 76, nie składa sprawozdania, podlega karze grzywny.